Gelişimin Temel İlkeleri

Gelişimin temel ilkeleri kpss eğitim bilimleri gelişim psikolojisi içinde yer almaktadır. Gelişimin evrensel ilkeleri vardır. Gelişimin temel ilkeleri bu sebeple kişiden kişiye veya toplumdan topluma değişiklik göstermez. Her birey gelişimini bu ilkelerle gerçekleştirmektedir.
Gelişimin Temel İlkeleri
1) Gelişim yordanabilir bir sıra izler. Bu sıra evrenseldir.
• Baştan ayağa.
• İçten dışa.
İlk gelişen organ kalptir.
• Genelden özele.
Kpss sorularında kaslardan bahsediyorsa cevap genelden özeledir.
• Basitten karmaşığa.
Kpss eğitim bilimleri gelişim psikolojisi sorularında kaslarla birlikte başka durumlardan bahsediyorsa ki bu durumlar genellikle ahlak ve zihinsel gelişimdir, cevap basitten karmaşığadır.
Gelişimin evrensel bir sıra izlediğini ilk belirten kişi Piaget’tir.
2) Gelişimde bireysel farklılıklar vardır. Bireysel farklılıkları tetikleyen en önemli etken çevredir.
Aynı gün doğan çocuklar aynı gün yürümez.
Kpss sorularında bir paragrafta çocuklar aynı yaştaysa cevap bireysel farklılıkla ilgilidir. Çocuklar farklı yaşlarda ise cevap kritik dönemle ilgilidir.
Bireysel farklılıklar kalıtımsal (Cinsiyet, zeka üst düzeyi vb.) ve öğrenilmiş (Zekayı kullanma potansiyeli) olmak üzere ikiye ayrılır.
3) Gelişimde kritik dönemler vardır. Organizmanın bazı davranışları öğrenmeye eğilimli olduğu yaş aralıkları vardır. Dolayısıyla her davranışın kritik dönemi farklı gelişir.
4) Gelişim bir bütündür. Herhangi bir gelişim alanındaki farklılık diğer tüm gelişim alanlarını etkiler.
Kpss eğitim bilimleri gelişim psikolojisi sorularında paragrafta iki veya daha fazla alanın birbirini etkilemesinden bahsediyorsa cevap ”gelişim bir bütündür” ilkesidir.
5) Gelişim süreklidir. Hiçbir gelişim alanı kesintiye uğramaz. Zaman zaman gelişim hızları fark edebilir.
Kpss gelişimin temel ilkeleri sorularında vurgu ”kesintiye uğramaması” ise cevap gelişimin sürekli olduğudur.
6) Gelişim nöbetleşe devam eder.
Eğitim bilimleri sorularında vurgu ”gelişim alanlarındaki hız farkı” ise cevap bu ilkedir.
7) Gelişim, kalıtım ve çevrenin ürünüdür. Yani gelişim sürecinde sadece kalıtım ya da sadece çevrenin etkisinden bahsedilemez. Kalıtım yoluyla gelen potansiyel çevre ile ortaya çıkar. Dolayısıyla bu ikili bir bütünü ve ürünü oluşturur.
8) Gelişimde telafi yoktur. Yani bir dönemde gerçekleştirilemeyen davranışlar ileride telafi edilemez sonuçlar doğurur.
9) Gelişim, zaman içinde giderek bireye özgü bir seyir izler.
Özellikle 6 yaşından sonraki dönemlerde bu ilke daha belirgin şekilde ortaya çıkar.
10) Gelişimde, hızlı değişimin olduğu evrelerde çevresel faktörün etkisi artar. Aslında bu ilke kritik dönemi vurgulamaktadır.
11) Gelişim binişiklik özelliği gösterir.
Kpss eğitim bilimleri gelişim psikolojisi dersine ait gelişimin temel ilkeleri konusu tamamlanmıştır. Bir sonraki kpss gelişim psikolojisi konusu Gelişim Görevleri olacaktır.