Bebeklerde Saç ve Tırnak Bakımı

Saç bakımı
Bazı bebekler saçlı doğarken diğerleri ise saçsız ya da birkaç tel saçla doğar. Asıl saçlar çıkmadan önce, dört aylıkken bütün bebekler saçlarının bir bölümünü ya da tamamını kaybederler.
Yeni doğmuş bebeğin saçı daha sonra çıkacak olan saçtan renk ve yapı olarak farklıdır. Saçın büyüme hızı ayda 1 cm’dir, ama bazı bebekler 12 aylık olduğunda bile saçsız, bazıları ise seyrek saçlıdır. Bebeğin uyurken kafasını koyduğu yerdeki bölüm de saçsız olabilir – bebek büyüdükçe bu durum düzelir.

Çocuğunuzun saçını yıkamak
Bebeğin saç bakımı kolaydır, her gün yıkanması gerekmez. Vücudunu yıkarken saçını da birlikte yıkayabilirsiniz. Diğer zamanlarda nemli bir bezle silebilir ve yumuşak bir bebek saç fırçası ile fırçalayabilirsiniz. Çocuğunuzun büyümesi ile birlikte saçını yıkamak zorlaşır. Pek çok çocuk yüzüne su gelmesinden nefret eder ve şampuanın gözlerini yakmasından korkar; normal şampuan kullanmaktan kaçınmalı, göz yakmayan bebe şampuanı kullanmalısınız. Çocuğunuz eğer her yıkamada huysuzluk ediyorsa, gözüne sabun kaçmasından korkuyor olabilir. Saçını yıkarken bir saç kalkanı kullanmayı da deneyebilirsiniz.
Kız çocuğunuzun saçı uzunsa durulama gerektirmeyen sprey kremlerden kullanabilirsiniz. Çocuğunuzun huzursuzluğu devam ederse, banyoda başını geriye doğru atmasını söyleyin ve yüzüne su gelmeden saçını yıkayın. Başka bir seçenek de saç yıkamayı bir oyun haline getirmektir. Saçını köpürtüp aynayı yüzüne tutarak güldürmek ve saçına suyu kendisinin dökmesini sağlayarak aynada köpüklerin nasıl gittiğini göstermek işe yarayabilir. Çocuğunuz saçının yıkanmasını gerçekten sevmiyorsa, saçını kısa kestirin ve yıkanmasını isteyene dek düzenli olarak nemli bir bezle silin. Yeterince büyüdükten sonra berbere gidip saçlarının yıkanıp taranmasından hoşlanabilir.

Çocuğunuzun saçını fırçalamak
Uzun saçın karışmasını önlemek için düzenli olarak fırçalamak gerekir; ancak saç ıslakken geniş ağızlı bir tarak kullanılmalıdır. Kızınızın saçını örüyor ya da arkaya topluyorsanız, çok sıkı olmamasına özen gösterin. Bu, saçın dökülmesine ve bazı yerlerin seyrek kalmasına neden olabilir. Lastik bant kullanmaktan da kaçınılmalıdır. Bu şekilde saç karmakarışık ve düğüm olur.
Küçük bebeklerde başlık kullanmak çok yaygındır ama büyüdükçe bu tür başlıklar bitlenmeye neden olabilir. Bitlenmenin temiz olmamakla ya da bebeğin iyi bakılmamasıyla bir ilgisi olmadığını da unutmayın.
Tırnak bakımı
Yeni doğan bebeğin tırnakları anne babanın beklediğinden daha uzundur. Kendini tırmalamasını önlemek için tırnaklarının kısa ve düzgün kesilmesi gerekir ya da ellerine bebek eldiveni takılabilir.
Tırnakların kesilmesi için en uygun zaman, yumuşak olacakları için banyo sonrasıdır. Ama siz uyurken kesmeyi daha rahat bulabilirsiniz. İlk haftalarda tırnaklarının haftada iki kez gibi bir sıklıkla kesilmesi gerekir. Büyüdükçe, tırnaklarını sık sık kontrol ederek çok fazla uzamadan kesin. Tırnakların kısa ve temiz olması yuvaya ya da okula başlarken çok daha önemlidir; çünkü tırnakların uzun olması çeşitli barsak parazitlerine yakalanma olasılığını arttırır.
Ayak tırnakları el tırnaklarından daha yavaş uzar. Bu nedenle ayda bir ya da iki kez kesmeniz yeterli olabilir. Bebeklerin tırnakları yumuşak ve esnektir ama büyüdükçe sertleşir. Çocuğunuzun tırnaklarını kesmek için bebek tırnak makası ya da ucu küt bir makas gerekir. Kesme işlemi sırasında tırnak diplerini hafifçe bastırarak ayırın.

Tırnak yeme
Çocukların üçte biri tırnak yeme alışkanlığı edinir. Çocuk bir konuya, örneğin televizyon izlemeye yoğunlaştığı zaman farkında olmadan tırnak yiyebilir. Tırnak yemek tek başına ciddi bir duygusal sorun olduğunu göstermez, yalnızca baskıyı rahatlatma yoludur. Çocuğunuzun tırnak yediğini fark ettiğinizde yumuşak bir biçimde bunu neden yaptığını sorun.
Pek çok çocuk tırnak yiyerek büyür, ancak bu alışkanlık yetişkinliğe dek sürebilir. Küçük çocuklarda ara sıra olan tırnak yeme görmezlikten gelinebilir, ama ona o anda ilgileneceği başka bir şey verilerek unutturulabilir. Kız çocuğunun tırnaklarını oje ile boyamasına izin verilerek tırnaklarıyla övünç duyması ve böylece tırnak yemeyi bırakması sağlanabilir.

Tırnak batması
Bir ayak tırnağı kenarına batarak kızarıp şişmesine ve hatta iltihaplanmasına neden olabilir. Bu, küçük çocuklardan çok buluğ çağından itibaren görülür. Bu durumda bir hekime ya da sağlık uzmanına danışmanız gerekir. Tırnak batması olmaması için çocuğunuza tırnağının kenarını hafif yuvarlatarak kesmesini tembihleyin. Kiropodistler ( ayak sağlığı uzmanları ) ayak tırnaklarının parmağın kenarına uygun bir eğri ile – daha önce önerildiği gibi düz değil – kesilmesini önermektedirler.




Anne Sütü Haricindeki Gıdalara Başlanması




Bebeğe verilebilecek en sağlıklı yiyecek, mutfakta hazırlanıp pişirilen taze ve doğal yiyeceklerdir. Yiyeceklerin bebeğin sevdiği şekilde hazırlanması, yeme alışkanlığını kazanmasını sağlayacaktır. Yiyeceklerin kuru olmamasına ve kolay yutulabilir olmasına dikkat edilmelidir. Rendelenmiş yiyeceklerin az kaynamış su, anne sütü, hazır süt, meyva suyu ya da yoğurtla yumuşatılması, bebeğin kolay yutmasını sağlayacaktır. Ancak bunun için, bebeğin 6.ayını tamamlamış olması gerekmektedir. 6-12 ay arasında bebek, yetişkin bireyin yiyebildiği besinleri yiyebilecek konuma gelebilmektedir.

6.ayda, bebek tuzsuz,yumuşak ve topaksız, yarı sıvı pürelerle beslenebilmektedir. Bu gıdaların hazırlanışı sırasında öncelikle yiyeceğin özenle soyulması gerekmektedir. Daha sonra, sap ve çekirdeklerinı ayırmak gerekmektedir. Buharda haşlayıp püre ya da rende haline getirilince yiyecek hazır konuma gelmektedir. Bebeğe verilebilecek diğer uygun besinler ise, kabak, karnıbahar, bezelye ve iyi pişmiş taze fasulyedir.

7. ve 8. aylarda besinler ince ince kıyılmakta veya rendelenmektedir. 6. ayda olduğu gibi sıvı ya da yoğurtla bu besinler sulandırılmaktadır. Bu dönemde bebeğin eli ile kavrayabileceği, çubuk biçiminde kesilmiş çiğ sebzeler ve soyulmuş meyveler, sıklıkla ve bol miktarda verilebilmektedir. Bu gıdaların hazırlanışında da, yine 6. ayda olduğu gibi yapılması gereken aşamalar mevcuttur. Özenle soyma, sap ve çekirdeklerini ayırma ve püre ya da rende haline getirme. Bebek bu dönemde et ve balık tüketimine başlayabilmektedir. Ancak dikkat edilmesi gereken hususlar vardır. Öncelikle, yiyeceğin deri ve yağlardan arınması gerekmektedir. Pişirilirken, ızgara ya da haşlama yapılmalıdır. Piştikten sonra, kemik ve kılçıkları ayırmak gerekmektedir. Son olarak da ince ince kıymak gerekmektedir. Bebeğe verilebilecek diğer uygun besinler ise, karaciğer, tahıl gevrekleri, soyulmuş domates, suda bekletilmiş kuru kayısı ve iyi pişirilmiş yumurtadır. Bu dönemde kaçınılması gereken besinler ise bisküvi, kek, dondurma, makarna ve kızartmadır.

9. ayda yemek taneleri bebeğe biraz daha büyük verilebilmektedir. Rende yerine doğranmış yiyecekler hazırlanabilmektedir. Bu dönemde, bebek yavaş yavaş tek başına yemek yiyebilme yeteneği kazanır, bu sebepten dolayı eline sık sık çubuk biçimde kesilmiş yiyecekler vermek gerekmektedir. Meyve ve sebzelerin hazırlanışında dikkat edilmesi gereken hususlar vardır. Özenle soymak, sap ve çekirdeklerini ayırmak, çiğ yenecekse dilim ya da çubuk şeklinde vermek gerekmektedir. Eğer pişirilecekse, yiyecek doğranmalı, dilimler irice olabilmektedir. Bu dönemde yenecek et ve balıkların deri ve yağları temizlenmeli, pişirilirken ızgara ya da haşlama şeklinde olmalıdır. Son olarak da kabaca kıyılmalıdır. Bebeğe verilebilecek diğer uygun besinler ise, kızarmış ekmek, kırmızı et, tuzsuz ev yemekleridir.

10. ve 12. aylarda bebek, yaklaşık olarak evde yenen her yemeği yiyebilecek konuma gelmektedir. Yemek pişirilirken, tuzsuz olmasına dikkat edilmelidir. Meyve ve sebzelerin hazırlanışında, özenle soyulmasına, sap ve çekirdeklerin ayrılmasına dikkat edilmelidir. Pişirilecekse, yiyeceğin buharda haşlanması bebek için sağlıklı olacaktır. Yenecek et ve balığın, deri ve yağları çıkartılmalıdır. Izgara ya da haşlama yapılarak pişirilmesi gerekmektedir. Son olarak da küçük parçalara ayırmak gerekmektedir. Bebeğe verilebilecek diğer uygun besinler ise, iyi pişirilmiş lahana, sivri biber gibi yeşil sebzeler ve domatestir. Kaçınılması gereken besinler ise, yağlı, tuzlu, şekerli yiyecekler, hazır besinler ve pastörize edilmemiş peynirlerdir.

Bebeğin gereksinim duyduğu besinleri almasını sağlamak, ona çeşitli yiyecek seçenekleri sunarak gerçekleşebilmektedir. Doğarken depolanan besin kaynağı 6. aya geldiğinde tükenmeye başlar. Bebek bu dönemde, anne sütü dışında besinler almaya başlamaktadır. Kırmızı et, karaciğer, kuru meyve, kahvaltılık tahıllar, mercimek, yumurta sarısı ve bezelye gibi besinler 6-12 aylık dönemde yavaş yavaş alınmaya başlanmaktadır.